مهندسین و کارشناسان رشته های مرتبط با علوم محیطی از جمله رشته های کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، جغرافیا، هوا و اقلیم شناسی، زمین شناسی، عمران آب، سنجش از دور و GIS به منظور انجام طرح ها و پروژه های خود به خوبی از فناوری اطلاعات نوین بهره گرفته و از نرم افزارهای مرتبط با زمینه فعالیتشان از جمله سری نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی، سنجش از دور، نرم افزار های آماری نظیر Excel و Spss و … استفاده می نمایند.

بکارگیری این نرم افزارها توانایی بالایی در برطرف نمودن مشکلات پیش روی ما را دارد. اما یکی از معایب و مشکلات عمده ی بکارگیری این نرم افزار ها این است که برای انجام یک پروژه، ما مستلزم بکارگیری همزمان چند نرم افزار و به تبع صرف وقت و هزینه زیادی می باشیم. بنابراین می توان با بکارگیری یک نرم افزار ساده و کاربردی با قابلیت های بالا که توانایی انجام تمامی نرم افزارهای فوق را داشته باشد، مشکل را برطرف نمود.

نرم افزار MATLAB از سری نرم افزارهای برنامه نویسی برای حل مسائل و مشکلات پیش روی علوم مختلف می­باشد. ویژگی بارز این نرم افزار سادگی برنامه نویسی می باشد. بنابراین این امر موجب بکارگیری آن به طور گسترده در طیف وسیعی از علوم در بسیاری از کشورهای دنیا خصوصا کشورهای پیشرفته شده است.

متاسفانه در حال حاضر در کشور ما بهره گیری از دانش برنامه نویسی در قالب نرم افزارهای ساده و کاربردی نظیر MATLAB در رشته های مرتبط با علوم محیطی توسعه چندانی نداشته است که از علل فقدان گسترش برنامه نویسی در این رشته ها می توان به عدم آگاهی کارشناسان و مهندسین علوم محیطی از توانایی ها و کاربردهای برنامه نویسی، نگرانی از دشواری فراگیری دانش برنامه نویسی و عدم وجود منابع و کتب معتبر و تخصصی برنامه نویسی برای این رشته ها اشاره کرد.

در توضیح مشکلات فوق می توان این چنین عنوان کرد که انجام پروژه های عظیم بدون استفاده از دانش برنامه نویسی امری بسی دشوار و در مواردی غیر ممکن است. زیرا ما ملزم به استفاده از مجموعه ای از نرم افزارها با محدودیت جعبه ابزار و قابلیت های مشخص هستیم در صورتی که با بکارگیری نرم افزارهای ساده برنامه نویسی نظیر MATLAB که دارای قابلیت انعطاف می باشد می توانیم متناسب با پروژه خود به راحتی دستورات مختلفی را با کدهای برنامه نویسی نوشته و به مدیریت و تصحیح دستورات نوشته شده خود بپردازیم. هم چنین از جعبه ابزار و توابع گسترده این نرم افزار از جمله در خصوص آنالیزهای آماری، پردازش تصویر، شبکه عصبی مصنوعی، منطق فازی، GIS و… نیز می توان به آسانی برای حل بسیاری از مسائل بهره گرفت.آنچه از مجموع مطالب فوق بر می آید بهره­گیری از نرم افزار MATLAB راهکاری موثر برای ارتقای دانش و توانایی های ما می باشد.

MATLAB یک برنامه نرم­افزاری قوی برای دانشجویان و محققین رشته­های ریاضی و مهندسی است که اولین نگارش های آن در دانشگاه نیومکزیکو و استنفورد در سال ۱۹۷۰ جهت حل مسائل تئوری ماتریس­ها، جبر خطی و آنالیزهای عددی بوجود آمد(جمشیدی و همکاران، ۱۳۹۰). در این فصل به دید کلی به محیط و زبان برنامه نویسی متلب و قابلیت های کلیدی آن پرداخته می‌شود.

نرم‌افزار متلب از MATLAB=Matrix Lab یک آزمایشگاه ماتریسی است. آزمایشی بودن آن نشان می­دهد که برای تحقیقات آزمایشگاهی و دانشگاهی کاربرد دارد و از طرفی تاکیدی که بر ماتریس دارد، گویای این است که همه انواع داده ها و همه پردازش های انجام شده در نرم افزار متلب بصورت ماتریس می باشد.

مطلب مهم اینکه ایده­ها با این نرم افزار فوق العاده سریع قابل پیاده سازی هستند. اما برای نهایی کردن ایده­ها و تبدیل آنها به محصول فنی و تجاری روی متلب نمی­شود حساب کرد. برای ایجاد محصول نیاز به زبان برنامه نویسی قوی تری می باشد. زیرا نسبت به نرم افزارهای برنامه نویسی دیگر مشکل سرعت دارد و روی سیستم های دیگر به صورت یکسان قابل اجرا نیست. ولی در فاز پژوهشی از ابزارهای بی نظیر می باشد که برای پژوهش های دانشگاهی، پایان نامه ها و پژوهش های موسسات علمی تحقیقاتی بسیار پرکاربرد می باشد.

در زبان سی شارپ، سی پلاس پلاس و جاوا هرچند لایبرری های قدرتمندی برای این نرم افزارها است ولی اگر بخواهید کار ریاضی انجام دهید نیاز به تسلط بیشتری دارد. فهماندن ماتریس به سی شارپ به کلی انرژی نیاز دارد. ولی بای دیفالت تولباکس متلب این قابلیت هارا دارد و می تواند شما را در پیاده سازی سریع ایده ها کمک کند. اما هرکدام مزیت خاص خودش را دارد. زبان برنامه نویسی مثل سی شارپ، سی پلاس پلاس و جاوا از نظر سرعت و این که میتوانند برنامه های کاربردی استاندارد تحویل بدهند در اولویت اند و متلب از این نظر که یک محیط رد است و مفاهیم مثل اعداد مختلط، ماتریس و آرایه قابل بیان هست میتونید به سرعت به پیاده سازی ایده هایتان بپردازید.

نویسندگان

حمیدرضا غفاریان مالمیری ♦ سعید جوی‌زاده

 صغری رنجبر اسلاملو♦ فائزه اسلامی‌زاده

چاپ: نشر آکادمیک

تلفن سفارش کتاب: 09382252774

آدرس دفتر تهران: میدان ولیعصر(عج)، کوچه شهامتی پلاک 29

02128429484

آدرس دفتر شیراز: شیراز، خیابان برق، کوچه یک، درب اول

07132341477

ایمیل: Sjavizadeh@yahoo.com

برای دانلود جزوات و فیلم های رایگان در زمینه GIS وRS به وب سایت زیر مراجعه نمایید:

https://gisland.org/