کیفیت مدل های رقومی ارتفاعی

کیفیت هاي رقومي ارتفاعي را به میزان توانيم انطباق آن با زمین طبیعي نسبت داد. درواقع هرچه اين انطباق بیشتر باشد مدل رقومي داراي کیفیت بهتري بوده است. اغلب کیفیت مدل هاي رقومي را با اندازه گیري صحت ارتفاعي و مسطحاتي آن مي سنجند در حالیکه پارامترهاي ديگري نظیر میزان بهنگام بودن نیز نقش فراواني را در کیفیت مدلهاي رقومي ارتفاعي بازي مي کند .

سه دسته خطا را مي در مورد يک DTM  بررسي نمود که عبارتند از:

• خطاهاي تصادفي
• خطاهاي سیستماتیک
• خطاهاي بزرگ )اشتباهات)

هرکدام از اين خطاهاي ميتوانند ناشي از يکي از موارد زير بوده باشد: Shi et. AL, 2014))

• خطاهاي موجود در دادههاي اولیه که DEM از روي آنها ايجاد شده است.
• خطاهاي مربوط به دستگاههايي که اين دادهها توسط آنها جمع آوري شده اند.
• خطاهاي انساني که در فرايند اخذ دادههاي اولیه ايجاد شده اند.
• خطاهاي ناشي از مدلهاي بکار گرفته شده در مراحل مختلف پردازش انجام شده روي دادههاي اولیه براي تبديل آنها به DEM

خطاهای تصادفی

اين خطاها ناشي از خطاي مشاهداتي يک کمیت منفرد ميباشد که هیچ قانون مشخصي را دنبال نکرده و از توزيع نرمال پیروي ميکنند. جهت کاهش تاثیر آنها اغلب از فیلترهاي پائین گذر استفاده ميشود

خطاهای سیستماتیك

اين خطاها غالباً از يک الگوي مشخص پیروي مي کنند و ناشي از عدم تنظیم ابزارهاي اندازهگیري يا شرايط جوي و آب و هوائي انجام اندازه گیري ها مي باشد. براي برطرف کردن اثرات اين خطاها اغلب الگوهاي خطاها شناسايي شده و با استفاده از مدلهاي رياضي مشخص خطاها بطور کامل برطرف مي شوند. از آنجائیکه رنج وسیعي از ابزارها و روشها در جمع آوري اطلاعات لازم براي تهیه DEM ميتوانند به خدمت گرفته شوند براي برطرف کردن خطاي سیستماتیک مربوطه ميبايست اطلاع کامل از روشها و ابزارهاي بکار گرفته شده در فرآيند تهیه آن داشت.

خطاهای بزرگ (اشتباهات)

اين خطاها که به مقدار کم رخ ميدهند اغلب ناشي از خطاي انساني در اندازه گیريها يا ثبت اطلاعات بوده و از طريق الگوريتمهاي محاسباتي قابل شناسايي و برطرف شدن ميباشند. روشهاي متعددي جهت شناسايي اشتباهات تاکنون ارائه شده اند که يکي از مؤثرترين آنها توسط Li ( 1990)  ارائه شد بر اساس تعريف يک حد آستانه روي اختلاف تغییرات شیب در هر نقطه ميباشد. Li et.AL, 2004))

ادامه مطلب در کتاب پردازش داده های لیدار

مولفان سعید جوی زاده , منیژه براهیمی, مژگان صداقت

تلفن سفارش کتاب: 09382252774 - 07132341477

برای دانلود جزوات و فیلم های رایگان در زمینه GIS وRS به وب سایت زیر مراجعه نمایید:

https://gisland.org/

کیفیت مدل های رقومی ارتفاعی,کیفیت DEM  , دقت DEM ,مدل DEM ,مدل رقومی ارتفاع , Digital Surface Model, مدل, DTM مدل رقومی زمین,  , Digital Terrain Model مدل رقومی سطح, Digital Elevation Model, بررسی تفاوت مدل های    ,DEM, DTM, DSM,تولید DSM و DTM از داده های,  lidar تولید DSM و  DTM از داده های لایدار, تولید DSM و DTM از داده های لیدار, آموزش تولید مدل های ارتفاعی, DSM , DEM , DTM , تولید, DEM   تولید DTM  ,تولید digital elevation model تولید, digital surface model تولید, digital terrain model  آموزش  3Dدر arcgis , آموزش 3d در جی آی اس, آموزش سه بعدی, gis ,آموزش نمایش سه بعدی DEM در ArcGIS , نمایش سه بعدی DEM , کاربرد DEM, کاربرد DTM, کاربرد DSM,  ,سایتهای دانلود رایگان DEM ,

1- تهیه نقشه شیب

 یکی از کاربردهای DEM تولید نقشه شیب است. شیب برای هریک از سلولها (در مدل رستری) و مثلث های کوچک (در مدل برداری) ، براساس ارتفاع نقاط و فاصله آنها برحسب درجه ویا درصد محاسبه میشود. بطوری که ارزش هر سلول یا مثلث در نقشه شیب، معادل شیب متوسط آن در جهات مختلف خواهد بود.

2- تهیه نقشه جهت شیب

جهت به مفهوم آزیموت خط بزرگترین شیب هر سلول یا واحد کوچک مثلثی مدل رقومی ارتفاع است. دامنه ارزش ها در نقشه جهت بین صفر تا 360 درجه است. این نقشه ها را میتوان به طبقات چهار یا هشت گانه طبقه بندی نمود.

3- نقشه هیپسومتری

نقشه هیپسومتری یا طبقات ارتفاعی میتواند از روی DEM تولید شود. درواقع یک نقشه هیپسومتری نقشه ای است که در آن ارتفاعات موجود در یک منطقه به چند کلاس طبقه بندی شده باشند.

تعداد طبقات ارتفاع از سطح دریا و نوسان این طبقات نیز بستگی به شرایط زیر دارند:

– هدف بررسی ارتفاعات

– وضعیت ژئومورفولوژی و شکل حوزه آبخیز

– نوع کاربری های مورد انتظار برای ارزیابی و برنامه ریزی سرزمین

– مقیاس نقشه

– میزان همبستگی جامعه های گیاهی با ارتفاع از سطح دریا

4- تهیه نقشه واحدهای شکل زمین

شکل زمین که نمایش دهنده واحدهای همگن است، به کمک نقشه های شیب، جهت و ارتفاع به دست آمده و شامل واحدهای طبیعی زمین است و هر واحد یا بخش از زمین، شکل سه بعدی منحصر به خود را دارد.

از این نقشه میتوان برای تفکیک واحدهای فیزیوگرافی و تهیه نقشه توزیع خاکها در یک ناحیه استفاده نمود. همچنین این نقشه در شناسایی منابع اکولوژیکی و ارزیابی توان اکولوژیکی کاربرد دارد.

5- نقشه سایه روشن

نقشه سایه روشن یا همان Hill Shade نشان دهنده پستی و بلندی های زمین است که از شبیه سازی موقعیت ارتفاع و آزیموت خورشید، به دست آمده است.

6- مدلهای هیدرولوژیکی

میتوان متغیرهای موردنیاز برای مدلسازی هیدرولوژیکی، مانند جهت جریان و تراکم جریان را با استفاده از DEM تهیه نمود.

7- تهیه نقشه حوزه و زیرحوزه های آبخیز

تعیین و تکلیف حوزه ها با استفاده از DEM منطقه به راحتی امکان پذیر است. در اینحالت باتوجه به جریان و زهکش حوزه میتوان اقدام به استخراج زیرحوزه ها نمود.

8- ترسیم میدان دید

به کمک DEM میدان دید یا همان View Point یا View shed را نیز میتوان مشخص نمود. این عمل برای مکانیابی دکل های مخابراتی، پست های دیدبانی و … میتواند مفید باشد.

9- تعیین خط دید

خط دید یا بعبارتی Line Site را میتوان با استفاده از DEM منطقه تهیه نمود. این خط درواقع خط بین مشاهده کننده و هدف است و مناطقی را که در این مسیر قابل رؤیت اند نشان میدهد.

10- تعیین حجم خاکبرداری و خاکریزی

به کمک مدل رقومی ارتفاع میتوان میزان خاکبرداری و خاکریزی را نسبت به یک سطح معین محاسبه نمود. همچنین میتوان تغییرات ارتفاعی ایجاد شده در دو زمان مختلف را برای یک منطقه بصورت یک لایه رستری نمایش داد.

برای دانلود جزوات و فیلم های رایگان در زمینه GIS وRS به وب سایت زیر مراجعه نمایید:

https://gisland.org/

مدل رقومی ارتفاع، Digital elevation model، نمایش سه‌بعدی از سطح زمین، DEM، لایه رستری، TIN، شبکه نامنظم مثلثی، ارتفاع، کاربردهای DEM، دانلود DEM، دانلود رایگان DEM، تهیه نقشه شیب، تهیه نقشه جهت شیب، نقشه هیپسومتری، تهیه نقشه واحدهای شکل زمین، نقشه سایه روشن، مدلهای هیدرولوژیکی، تهیه نقشه حوزه و زیرحوزه های آبخیز، ترسیم میدان دید، تعیین خط دید، تعیین حجم خاکبرداری و خاکریزی، تهیه DEM از لایدار، نقاط ارتفاعی، پیکسل، تهیه DEM از تصاویر ماهواره ای، تولید DEM از گوگل ارث، استخراج مدل رقومی ارتفاع از گوگل ارث، تهیه مدل رقومی ارتفاع،  تولید مدل رقومی ارتفاع، DEM چیست، نحوه تهیه DEM از تصاویر aster، نقشه DEM، دانلود DEM با کیفیت بالا، مدل سه بعدی، دانلود مدل رقومی ارتفاعی،

مدل رقومی ارتفاع (Digital elevation model) یا DEM مدلی دیجیتال یا نمایشی سه‌بعدی از سطح زمین است که معمولا برای نمایش ناهمواری‌های زمین و با استفاده از داده‌های ارتفاع از سطح دریا تهیه می‌شود. در واقع مدل رقومی ارتفاع پستی و بلندی زمین را توسط یک شبکه سلولی نمایش می دهد. هر سلول(پیکسل) از این شبکه با یک کد رقمی که نشان دهنده میانگین ارتفاع سطح درون آن پیکسل می باشد، مشخص میگردد. به عبارتی سطح زمین را به صورت پهنه های دیجیتالی در نظر گرفته و ارتفاع هر سلول در خود سلول ذخیره می شود و بسته به منبعی که DEM تهیه می شود دقت آن متفاوت است. دقت را می توان برای هر سلول با دقت ارتفاعی و دقت مکانی نام برد. که دقت مکانی مربوط به اندازه ضلع هر سلول می باشد که هر چه کوچکتر باشد دقت بالاتر است و دقت ارتفاعی عبارت است از تشخیص حداقل ارتفاع در هر سلول که توسط ماهواره قابل قابل اندازه گیری و شناسایی باشد می باشد. در اندازه گیری دقت مکانی در واقع هر ثانیه معادل 30 متر می باشد. برای مثال اندازه دقت مکانی یا هر سلول مدل رقومی ارتفاعی با دقت 3 ثانیه برابر با 90 متر در 90 متر می باشد.

منابع زیادی برای تولید یک DEM وجود دارد. یکی از این منابع تصاویر ماهواره ای می باشند. DEM هایی که از این تصاویر استخراج می گردند، بسته به نوع تصاویر قدرت تفکیک (resolution) متفاوتی دارند. به عنوان مثال رزولوشن DEM استخراج شده از سنجنده IKONOS، ۵-۲ متر، SPOT، ۱۰-۵ متر و ASTER، ۲۵-۱۵ متر می باشد. DEM ها می توانند به دو صورت رستر یا وکتور (TIN) نمایش داده شوند.

برای دانلود جزوات و فیلم های رایگان در زمینه GIS وRS به وب سایت زیر مراجعه نمایید:

https://gisland.org/

مدل رقومی ارتفاع، Digital elevation model، نمایش سه‌بعدی از سطح زمین، DEM، لایه رستری، TIN، شبکه نامنظم مثلثی، ارتفاع، کاربردهای DEM، دانلود DEM، دانلود رایگان DEM، تهیه نقشه شیب، تهیه نقشه جهت شیب، نقشه هیپسومتری، تهیه نقشه واحدهای شکل زمین، نقشه سایه روشن، مدلهای هیدرولوژیکی، تهیه نقشه حوزه و زیرحوزه های آبخیز، ترسیم میدان دید، تعیین خط دید، تعیین حجم خاکبرداری و خاکریزی، تهیه DEM از لایدار، نقاط ارتفاعی، پیکسل، تهیه DEM از تصاویر ماهواره ای، تولید DEM از گوگل ارث، استخراج مدل رقومی ارتفاع از گوگل ارث، تهیه مدل رقومی ارتفاع،  تولید مدل رقومی ارتفاع، DEM چیست، نحوه تهیه DEM از تصاویر aster، نقشه DEM، دانلود DEM با کیفیت بالا، مدل سه بعدی، دانلود مدل رقومی ارتفاعی،

مدل رقومی ارتفاع ( DEM ):

مدل رقومی ارتفاع ( DEM )مجموعه ای از داده های رقومی می باشد که در تهیه مدل توپوگرافیک سطح زمین به کار می رود. بدین معنا که پدیده های سطح زمین را به صورت مدلهای واقعی یا فرضی می سازد. مدلهای رقومی ارتفاع برای ساخت پوسته زمین از مدل برداری و رستری استفاده می کنند. به عبارت دیگر فرمتهای قابل استفاده برای DEM ، در حالت رستری، شبکه سلولی منظم است که برای هر سلول مقدارارتفاع موجود است و در حالت برداری یا وکتوری مجموعه مشاهدات نقطه ای منظم است که هر نقطه دارای مختصات جغرافیایی (X و Y) مقدار ارتفاع ( Z) می باشد.